Theo luật sư (LS) Nguyễn Thị Minh Trang (thuộc Đoàn LS TP.HCM), không gian mạng đang phát triển ngày càng mạnh mẽ, tạo ra nhiều lợi ích tốt nhưng cũng mang lại thách thức to lớn đối với các quốc gia, dân tộc trên toàn thế giới. Điều đáng nói, Việt Nam luôn nằm trong nhóm quốc gia bị tấn công mạng nhiều nhất trên thế giới, tội phạm phát triển nhanh, tình trạng nhiễu loạn thông tin trên không gian mạng, thông tin xuyên tạc, bôi nhọ, vu khống, xúc phạm nhân phẩm trên mạng. Luật An ninh mạng ra đời nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác bảo vệ an ninh mạng nói trên.

LS Trang phân tích, theo luật An ninh mạng, có nhiều hành vi bị cấm trên không gian mạng như đăng tải, phát tán thông tin trên không gian mạng có nội dung tuyên truyền chống Nhà nước Việt Nam; kích động gây bạo loạn, phá rối an ninh, gây rối trật tự công cộng; thông tin có nội dung làm nhục, vu khống người khác; thông tin có nội dung xâm phạm trật tự quản lý kinh tế; chiếm đoạt tài sản; tổ chức đánh bạc, đánh bạc qua mạng internet.

Đặc biệt, những hành vi tổ chức, hoạt động, cấu kết, xúi giục, mua chuộc, lừa gạt, lôi kéo, đào tạo, huấn luyện người chống Nhà nước Việt Nam cũng bị cấm. Luật an ninh mạng cấm xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xúc phạm tôn giáo, phân biệt đối xử về giới, phân biệt chủng tộc. Thông tin sai sự thật gây hoang mang trong nhân dân, gây thiệt hại cho các hoạt động kinh tế – xã hội, gây khó khăn cho hoạt động của cơ quan nhà nước hoặc người thi hành công vụ, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác cũng sẽ bị xử lý nghiêm.

Theo phạm vi điều chỉnh của luật An ninh mạng, những hoạt động mại dâm, tệ nạn xã hội, mua bán người; đăng tải thông tin dâm ô, đồi trụy, tội ác; phá hoại thuần phong, mỹ tục của dân tộc cũng bị cấm.

Luật An ninh mạng quy định rõ về việc cấm tấn công mạng, khủng bố mạng, gián điệp mạng, tội phạm mạng; gây sự cố, tấn công, xâm nhập, chiếm quyền điều khiển, làm sai lệch, gián đoạn, ngưng trệ, tê liệt hoặc phá hoại hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia. Nếu cá nhân, tổ chức sản xuất, đưa vào sử dụng công cụ, phương tiện, phần mềm hoặc có hành vi cản trở, gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông; phát tán chương trình tin học gây hại cho hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử; xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác sẽ bị xử lý theo luật định.

Các trường hợp chống lại hoặc cản trở hoạt động của lực lượng bảo vệ an ninh mạng; tấn công, vô hiệu hóa trái pháp luật làm mất tác dụng biện pháp bảo vệ an ninh mạng; lợi dụng hoặc lạm dụng hoạt động bảo vệ an ninh mạng để xâm phạm chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân hoặc để trục lợi cũng bị xử lý theo quy định của luật An ninh mạng.

Luật An ninh mạng quy định rõ về việc cấm tấn công mạng, khủng bố mạng, gián điệp mạng, tội phạm mạng…

Theo LS Huỳnh Công Thư (thuộc Đoàn LS TP.HCM), không gian mạng là mạng lưới kết nối của cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, bao gồm mạng viễn thông, mạng internet, mạng máy tính, hệ thống xử lý và điều khiển thông tin, cơ sở dữ liệu. Đó là nơi con người thực hiện các hành vi xã hội không bị giới hạn bởi không gian và thời gian.

Một số bạn đọc Báo Thanh Niên thắc mắc khi luật An ninh mạng có hiệu lực thì những hành vi vi phạm như các dòng chia sẻ trên mạng có dấu hiệu của tội phạm có bị hồi tố không? (Hồi tố được hiểu là hiệu lực trở về trước của một hoặc nhiều quy phạm pháp luật đối với hành vi được pháp luật quy định là tội phạm so với quy phạm pháp luật tại thời điểm có hiệu lực thi hành – PV).

Phân tích vấn đề này, LS Thư cho biết, theo quy định của luật văn bản qui phạm pháp luật, về nguyên tắc là luật được ban hành không có hiệu lực hồi tố, trừ trường hợp văn bản luật đó có quy định hồi tố. Trong luật An ninh mạng không qui định tính hồi tố của nó, vì vậy, đối với tất cả các hành vi, nếu chiếu theo các quy định của luật này là hành vi vi phạm thì cũng sẽ không bị truy cứu trách nhiệm pháp lý nếu không vi phạm các quy định của luật khác như luật An toàn thông tin, bộ luật Dân sự.

“Do đó, hành vi được xem là vi phạm luật An ninh mạng nếu xảy ra trước 0 giờ ngày 31.12.2018 sẽ không phải là hành vi vi phạm luật An ninh mạng và không bị xử lý theo các qui định tương tự trong luật này”, LS Thư phân tích.