Đại dịch Covid-19 đã tạo ra cơ hội để các doanh nghiệp có tiềm lực tài chính mở rộng quy mô hoạt động thông qua mua cổ phần, dự án, hướng tới thâu tóm – sáp nhập (M&A).
Giữa tháng 10/2021, Công ty cổ phần Chăn nuôi C.P. Việt Nam (C.P Việt Nam) đã mua 5,4 triệu cổ phiếu Công ty cổ phần Thực phẩm Sao Ta (FMC) từ PAN Group, nâng sở hữu từ hơn 4,34 triệu cổ phiếu (7,38%) lên 9,74 triệu cổ phiếu (16,56%).
C.P Việt Nam do Charoen Pokphand Foods Public Company Limited thuộc Tập đoàn C.P của Thái Lan sở hữu. Công ty này đang có các trang trại gồm lợn, gà, tôm, cá…, trong đó, khoảng 14 trại nuôi tôm nằm rải rác ở Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế, Vũng Tàu, Ninh Thuận, Bình Thuận, Bạc Liêu, Bình Định, Sóc Trăng, Bến Tre, Kiên Giang. Quyết định gia tăng sở hữu tại FMC của Tập đoàn C.P là nhằm mở rộng chuỗi giá trị ngành chăn nuôi theo chiều dọc và đón đầu cơ hội phục hồi của ngành trong năm sau.
Một cái tên nổi bật trên thị trường M&A là Công ty cổ phần Bamboo Capital (BCG). Doanh nghiệp này liên tục thực hiện các thương vụ M&A để hướng đến một hệ sinh thái đa ngành, hiện có 30 công ty thành viên và liên kết, hàng chục dự án năng lượng, bất động sản.
BCG có 4 mảng kinh doanh chính gồm sản xuất, xây dựng, bất động sản và năng lượng tái tạo. Cuối tháng 9/2021, doanh nghiệp lấn sân sang mảng tài chính khi thông qua chủ trương mua lại 71% cổ phần Công ty cổ phần Bảo hiểm AAA, đồng thời hoàn tất thương vụ mua lại Công ty Chứng khoán Thủ đô (CASC).
Tương tự, M&A là một chiến lược quan trọng cho sự phát triển của Công ty Phát triển bất động sản Masterise Homes (Masterise Homes), thành viên của Masterise Group. Theo đó, trong năm 2021, Masterise Homes liên tiếp thực hiện các thương vụ M&A, đáng chú ý là việc nhận chuyển nhượng hai lô đất có tổng diện tích khoảng 7,1 ha tại dự án Vinhomes Grand Park (Quận 9, Tp.HCM) từ một công ty con của Công ty cổ phần Vinhomes.
Tại thị trường phía Bắc, Masterise Homes đã mua lại 6 toà căn hộ trong Vinhomes Ocean Park tại huyện Gia Lâm, Hà Nội và phát triển thành dự án Masteri Waterfront. Hiện doanh nghiệp đang triển khai dự án Masteri West Heights nằm trong đại đô thị Vinhomes Smart City Tây Mỗ (Hà Nội).
Trước đó, ngày 25/5/2021, Công ty cổ phần Ô tô Trường Hải (Thaco) đã ký kết thỏa thuận với Emart Hàn Quốc về việc Thaco sẽ nhận chuyển nhượng 100% vốn của Emart Việt Nam (đến ngày 27/9, các bên đã hoàn tất giao dịch).
Sau đó vài ngày, Đại hội cổ đông thường niên 2021 của Thaco đã thông qua nghị quyết đổi tên công ty thành Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Hải (Thaco Group) và thành lập Công ty TNHH MTV Thaco Auto, doanh nghiệp sẽ quản lý toàn bộ mảng sản xuất, phân phối và bán xe.
Bên cạnh các thương vụ M&A nội thì khối ngoại cũng đẩy mạnh đầu tư các dự án. 8 trong số 10 thương vụ mua cổ phần có giá trị lớn nhất trong 3 quý đầu năm 2021 được thực hiện bởi các nhà đầu tư nước ngoài, tập trung vào những lĩnh vực tăng trưởng cao như bán lẻ, công nghệ giáo dục.
Thương vụ có giá trị lớn nhất là Alibaba Group và Baring Private Equity Asia mua lại 5,5% cổ phần The CrownX của Masan Group. Thương vụ trị giá 400 triệu USD này kỳ vọng sẽ giúp xây dựng năng lực kỹ thuật số của công ty bán lẻ, đẩy mạnh chuyển dịch từ offline sang online.
Trong lĩnh vực giáo dục, Công ty đầu tư KKR của Mỹ đã đầu tư 100 triệu USD vào Tập đoàn Giáo dục EQuest.
Một thương vụ lớn khác đang được triển khai là Tổng công ty Chăn nuôi Vilico (Vilico) sẽ sáp nhập Công ty cổ phần GTNFoods, với giá trị 203,5 triệu USD, nhằm mở rộng hoạt động trên thị trường chăn nuôi và chế biến thịt.
Đinh Phương