Với một bài tuyên bố chỉ kéo dài trong vài phút, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã mở ra một cuộc điều tra luận tội có khả năng “lay chuyển” mức giá của mọi thứ từ đậu tương cho đến cổ phiếu, trái phiếu và đồng USD.
Khi đánh giá tác động của cuộc điều tra này, các nhà đầu tư chắc chắn sẽ gặp khó khăn, bởi ông Trump là nhân vật có tầm ảnh hưởng rất lớn đối với thị trường chứng khoán, không như những nhà lãnh đạo tiền nhiệm. Hơn nữa, ông cũng “sống sót” qua nhiều mối đe doạ nguy hiểm trong nhiệm kỳ của mình. Dù ông đã công bố bản sao của cuộc gọi với Tổng thống Ukraine, với nội dung nhằm điều tra cựu Phó Tổng thống Joe Biden, nhưng tương lai đối với chính trị và thị trường chứng khoán vẫn là không chắc chắn.
Michael Purves, CEO của Tallbacken Capital Advisors, trả lời phỏng vấn Bloomberg TV: “Bạn không thể giao dịch ở thời điểm này. Có quá nhiều kịch bản khác nhau. Điều này có lợi cho Biden hay không? Hay gây tổn hại đến Biden? Liệu điều này có lợi cho Elizabeth Warren? Cuối cùng thì nếu phía bà Pelosi tiếp tục gây căng thẳng, thì điều gì sẽ xảy ra với ông Trump? Nếu quy trình luận tội được thông qua, thì liệu Thượng viện có được kiểm soát bởi đảng Cộng hoà? Rất nhiều kịch bản có thể diễn ra, nếu có thể thì bạn hãy phớt lờ và tiếp tục đầu tư theo cách bạn muốn.”
Dù đây có thể là một lời khuyên an toàn, thì việc phớt lờ những điều kịch tích này lại không phải là lựa chọn khả thi cho Phố Wall, đặc biệt là khi thị trường đang dần tiến đến thời điểm quan trọng là quý IV. Các nhà đầu tư và nhà phân tích đã mất nhiều thời gian để đưa những mâu thuẫn thương mại chuyển thành lợi nhuận, trong bối cảnh sự kiện kịch tích nhất diễn ra trong nhiệm kỳ của ông Trump.
Có lẽ câu hỏi lớn nhất là việc luận tội sẽ ảnh hưởng đến cuộc chiến thương mại của ông Trump với Trung Quốc như thế nào. Thị trường chứng khoán và lợi suất trái phiếu đã chạm mức cao nhất trong phiên giao dịch ngày thứ Tư, sau khi ông Trump cho biết thoả thuận thương mại có thể được đưa ra sớm hơn dự kiến. Hôm thứ Ba, những lời phát biểu đanh thép về Trung Quốc của ông Trump tại Liên Hợp Quốc và thông tin về việc bà Pelosi đề xuất điều tra xem xét việc luận tội ông đã gây ra tình trạng bán tháo trên thị trường.
Shawn Cruz, quản lý chiến lược nhà đầu tư tại TD Ameritrade, cho hay: “Phản ứng của thị trường ngày hôm trước là khi các nhà đầu tư đặt mình vào vị trí của các nhà đàm phán Trung Quốc, và nói rằng ‘nếu tôi ngồi ở phía bên kia chiếc bàn và là một trong những nhà đàm phán Trung Quốc, thì vị trí của tôi đã mạnh hơn nhiều’.”
Có rất ít sự đồng thuận về tình trạng chia rẽ chính trị sẽ diễn ra như thế nào, đặc biệt là khi nói đến cuộc chiến thương mại. Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích và nhà đầu tư đều đồng tình về một vài điều. Đầu tiên, trong khi Hạ viện có thể bỏ phiếu để luận tội ông Trump, thì Thượng viện do đảng Cộng hoà lãnh đạo thì không có khả năng phế truất ông vì sẽ phải có 67 phiếu – bao gồm ít nhất 20 thượng nghị sĩ đảng Cộng hoà, thì mới có thể làm. Đồng thời, những thoả thuận khác ở Washington, ví dụ như hiệp ước thương mại Mỹ – Mexico – Canada hoặc những đề xuất giảm giá thuốc theo toa, có thể bị đình trệ. Nếu việc luận tội ông Bill Clinton có thể dự báo cho điều gì đó, thì đây có thể là một quá trình kéo dài nhiều tháng.
Trong khi đó, tại Well Fargo Securites, các chiến lược gia về lãi suất Mike Schumacher và Zachary Griffiths nhận thấy quá trình chững lại của lợi suất trái phiếu Kho bạc, khi các nhà đầu tư đang chứng kiến những rủi ro về chính trị tăng cao. Họ cho biết “mâu thuẫn ở Washington có thể cực kỳ đáng sợ”, bởi Quốc hội dường như sẽ không đồng ý về dự luật chi tiêu để thúc đẩy nền kinh tế nếu suy thoái xảy ra trong 6 đến 12 tháng tới. Họ cho biết thêm, nhưng tâm lý được cải thiện thì lợi suất trái phiếu sẽ đi lên, trong trường hợp Hạ viện luận tội nhưng ông Trump lại được tuyên bố tha bổng.
Đó là những gì đã xảy ra với trường hợp của ông Clinton, khi Hạ viện bỏ phiếu vào tháng 10/1998 để khởi động điều tra những cáo buộc từ những vụ kiện quấy rối tình dụng. Sau đó, Thượng viện đã tha bổng cho ông Clinton đối với 2 cáo buộc vào ngày 12/2/1999, sau khi số phiếu đồng ý luận tội thiếu 2/3. Trong suốt khoảng thời gian đó, thị trường chứng khoán đã khởi sắc.
Tuy nhiên, những sự kiện như vậy thường hiếm khi xảy ra và những gì diễn ra đối với thị trường trong quá khứ không thể được coi là hiển nhiên, bởi bối cảnh khi đó khá đặc biệt, theo John Normand – người đứng đầu bộ phận chiến lược cơ bản về tài sản chéo tại JPMorgan. Ông nói thêm, thị trường chứng khoán và tín dụng bước vào “bộ phim” luận tội ông Clinton trong khi hồi phục từ cuộc khủng hoảng tài chính tại châu Á, tình trạng vỡ nợ ở Nga và sự sụp đổ của quỹ đầu tư phòng hộ LTCM. Trong khi đó, bong bóng dot-com đang vỡ tung.
Ông lưu ý rằng, trong 6 tháng trước khi Tổng thống Richard Nixon từ chức do vụ bê bối Watergate, S&P 500 đã sụt giảm, lợi suất trái phiếu 10 năm tăng 120 điểm cơ bản, giá vàng tăng vọt và đồng USD suy yếu. Thế nhưng, đây là giai đoạn Hệ thống Bretton Woods tan rã, cùng cuộc khủng hoảng dầu đã gây ra tình trạng suy thoái và lạm phát gia tăng.
Trong khi đó, việc thúc đẩy quá trình luận tội ông Trump đang được bắt đầu, trong khi tăng trưởng toàn cầu đang giảm tốc, định giá thị trường cao và “những lỗ hổng theo chu kỳ” như tăng trưởng lợi nhuận sụt giảm và chi phí tiền lương gia tăng đang chồng chất, Norman nhận định.
Quyết định khởi động một cuộc điều tra chính thức của bà Pelosi được đưa ra sau khi các nhà lập pháp ở Hạ viện đã phản đối lần đầu tiên. Câu hỏi quan trọng là có hay không việc đảng Dân chủ Hạ viện thống nhất với một quy trình mà bà Pelosi cho biết sẽ được dẫn dắt bởi Uỷ ban Tư pháp, nhưng liên quan đến 5 hội đồng khác và có thể điều tra những vụ việc khác ngoài cuộc gọi với Tổng thống Ukraine.
Thượng viện đã nhiều lần đứng ra bảo vệ ông Trump dù đã có nhiều tranh cãi kể từ khi ông nắm quyền. Hôm thứ Tư, lãnh đạo khối đa số ở Thượng viện mới đây đã mỉa mai cuộc điều tra nhằm luận tội ông Trump của Hạ viện. Ông nói: “Chúng tôi biết rằng đảng Dân chủ Hạ viện đã muốn thực hiện quy trình luật tội gần 3 năm nay”, ông gọi đó là “quá trình luận tội không bao giờ kết thúc nhằm tìm ra một nguyên nhân.”
Theo Trí thức trẻ/Bloomberg